Suchy kaszel u dziecka – jak sobie z nim radzić?

0
Suchy kaszel u dziecka - jak sobie z nim radzić

Kaszel jest reakcją obronną organizmu, która umożliwia oczyszczenie dróg oddechowych z zalegającej wydzieliny lub w przypadku zadławienia się. Duszący kaszel u dziecka jest dość częstą dolegliwością i pojawia się zarówno w nocy jak i w dzień. O ile napady występują sporadycznie, nie powinno to budzić niepokoju wśród rodziców, jednak niekiedy suchy kaszel może trwać nawet tygodniami, co skutecznie uniemożliwia dziecku funkcjonowanie, wpływa na jego samopoczucie oraz zdrowy sen. Przed wizytą u lekarza warto obserwować czy nie występują dodatkowe objawy oraz czy dziecko nie skarży się na jakieś dolegliwości bólowe. Aby móc skutecznie walczyć z kaszlem, należy najpierw poznać jego przyczynę, jednak zanim udamy się na konsultację lekarską możemy ulżyć dziecku wspomagając się domowymi sposobami łagodzącymi objawy.

Suchy, duszący kaszel u dziecka – przyczyny

Chroniczny kaszel u dziecka może mieć różne podłoże, jednak ta dolegliwość szczególnie dopada najmłodszych ze względu na jeszcze nie do końca rozwinięty układ odpornościowy. Ogólnie przyjmuje się, że jeżeli kaszel trwa nieprzerwanie ponad trzy tygodnie i przyczynia się do znacznego dyskomfortu dziecka, uniemożliwiając mu normalne funkcjonowanie, wskazana jest konsultacja lekarska. Przewlekły, duszący kaszel może być oznaką chorób zarówno o podłożu genetycznym, jak i nabytym. Do najczęstszych przyczyn zalicza się:

  • Astma- w przebiegu tej choroby obok uporczywego, suchego kaszlu u dziecka występuje również świszczący oddech oraz trudności z oddychaniem. Najczęściej występuje po wysiłku fizycznym, nagłych zmianach temperatury lub poprzez kontakt z alergenami, takimi jak sierść, kurz czy dym papierosowy.
  • Alergia- suchy kaszel w nocy u dziecka, który również utrzymuje się w dzień może być spowodowany alergią. Najprostszym sposobem na potwierdzenie tej diagnozy jest wizyta u alergologa i wykonanie testów uczuleniowych, a następnie usunięcie z otoczenia malucha czynników alergennych.
  • Refluks- wbrew opiniom refluks żołądkowo- przełykowy nie jest przypadłością tylko dorosłych. U najmłodszych oprócz kaszlu mogą wystąpić dodatkowe objawy, takie jak pieczenie, chrypka i brak apetytu.
  • Suche powietrze- nieodpowiednie nawilżenie powietrza może wysuszać drogi oddechowe, co jest powodem występowania duszącego kaszlu w nocy. Również nieregularne wietrzenie pokoju wpływa na pojawienie się uciążliwych dolegliwości.
  • Choroby pasożytnicze- małe dzieci często zmagają się z pasożytami, takimi jak glista psia czy ludzka. Ich występowanie daje uczucie drapania gardła, co wymusza na dziecku odruch kaszlu. Najczęściej występuje on w nocy, ze względu na cykl rozwoju pasożytów.
  • Zapalenie krtani- jest to poważna choroba, której przyczyną mogą być wirusy, bakterie czy niedoleczona infekcja gardła. Wywołuje ona kaszel w nocy u dziecka, który skutecznie uniemożliwia spokojny sen, a w skrajnych przypadkach może prowadzić do duszności lub nawet bezdechu nocnego, który jest groźny dla zdrowia i życia dziecka.
  • Infekcje górnych dróg oddechowych- choroby mogą być wywołane przez wirusy i bakterie oraz w przebiegu grypy lub przeziębienia. Dodatkowo zakażenie dróg oddechowych może być spowodowane stanem zapalnym zatok przynosowych lub ich niedrożnością. Przy infekcjach objawami towarzyszącymi może być gorączka, ból głowy, ogólne osłabienie lub duszący kaszel nasilający się szczególnie wieczorem. W tym wypadku nie należy zwlekać z wizytą u lekarza, aby sprawdził czy nie ma zmian w płucach lub oskrzelach, co może prowadzić do poważnych jednostek chorobowych.

Duszący, suchy kaszel u dziecka może mieć wiele przyczyn, a ich objawy często się ze sobą łączą, dlatego trudno samemu postawić jednoznaczną diagnozę. W przypadku nasilających się objawów lub wystąpienia sytuacji, które mogą być niepokojące trzeba niezwłocznie zgłosić się do lekarza. Szczególnie duszący kaszel u niemowlaka powinien zwrócić uwagę rodziców, gdyż maluch nie jest w stanie określić czy coś go dodatkowo boli. Ponadto młody organizm nie ma jeszcze wykształconych funkcji odpornościowych i obronnych, dzięki czemu jest bardziej podatny na choroby oraz wystąpienie groźnych powikłań. Dodatkowo można wspomagać się domowymi sposobami lub syropem na kaszel bez recepty, który przyniesie ulgę dziecku w ostrych napadach kaszlu.

Jaki syrop na suchy kaszel u dziecka?

Na rynku dostępnych jest wiele leków przeciwkaszlowych dla dzieci, a ich wybór ciągle się poszerza. Rodzice mogą zdecydować się na zakup pastylek do ssania, lizaków czy tabletek, jednak najpopularniejszym rozwiązaniem jest syrop na suchy kaszel dla dziecka. Jest on łatwy w aplikacji i wykazuje niemal natychmiastowe działanie przynoszące ulgę maluchowi. Syropy działają na układ nerwowy i trafiają bezpośrednio w ośrodek odpowiadający za odruch kaszlu, co minimalizuje jego objawy. Podczas zakupu należy zwrócić uwagę, aby był on przeznaczony do leczenia kaszlu suchego, a jego stosowanie nie powinno trwać dłużej niż trzy dni bez konsultacji lekarza. Godnymi polecenia syropami na uporczywy kaszel u dzieci są:

  • Dexapico- lek przeciwkaszlowy dla dzieci od 2 roku życia. Może być podawany zarówno w dzień i w nocy. Skutecznie łagodzi objawy suchego, duszącego kaszlu o różnym pochodzeniu.
  • Drosetux- jest to syrop przeciwkaszlowy, który zmniejsza częstotliwość nagłych ataków kaszlu oraz przynosi natychmiastową ulgę. Dodatkowo posiada składniki wpływające na rozwój odporności u małych dzieci i ma przyjemny smak ułatwiający podawanie.
  • Acodin syrop- ze względu na swój skład zawierający pochodną morfiny wydawany jest tylko na receptę i może być stosowany u dzieci powyżej 6 roku życia. Oddziałuje na ośrodkowy układ nerwowy, hamując odruch kaszlu. Działa objawowo nie niwelując przyczyny.
  • Bobolen- syrop na bazie ekstraktu z porostu islandzkiego, do stosowania dla dzieci powyżej 1 roku życia. Łagodzi ból gardła, chrypkę oraz hamuje suchy, drażniący kaszel wpływając również na regenerację podrażnionej błony śluzowej.
  • Levopront- syrop przeciwkaszlowy od 2 roku życia, który hamuje kaszel o różnym podłożu. Przynosi natychmiastową ulgę i łagodzi niepożądane objawy, takie jak duszność czy podrażnienie gardła.
  • Herbapect- syrop ziołowy zawierający wyciąg z korzenia pierwiosnka i tymianku. Przeznaczony dla dzieci powyżej 6 roku życia. Przynosi ulgę w napadach suchego kaszlu oraz ułatwia odkrztuszanie.

Leki przeciwkaszlowe bez recepty mają za zadanie łagodzić objawy suchego kaszlu, ale często nie usuwają ich przyczyny. Jeżeli ich stosowanie nie przynosi widocznych rezultatów należy skonsultować się z lekarzem, aby wykluczył poważniejsze choroby i w razie konieczności przypisał mocniejsze leki na receptę. Niektóre syropy takie jak Drosetux mogą być stosowane już u najmłodszych, jednak większość jest przeznaczona dla dzieci powyżej określonego wieku na co trzeba zwrócić szczególną uwagę.

Suchy, męczący kaszel domowe sposoby

Oprócz leków farmakologicznych i syropów przeciwkaszlowych w łagodzeniu objawów kaszlu mogą pomóc również domowe sposoby. Nie wchodzą one w interakcje z lekami i nie wymagają dużych nakładów pracy, dzięki czemu z łatwością mogą być stosowane w każdym domu. Warto jednak pamiętać, że domowe sposoby mogą być tylko dodatkiem do tradycyjnych metod i mają za zadanie przynieść ulgę poprzez minimalizację objawów kaszlu oraz wspomóc organizm w procesach regeneracji. Wdrażając domowe sposoby redukujące uporczywy kaszel można skorzystać z tych sprawdzonych metod:

  • Nawilżanie powietrza- suche powietrze wysusza śluzówkę, co jest bezpośrednią przyczyną występowania kaszlu i jego nasilania w nocy. W tym przypadku można zaopatrzyć się w specjalny nawilżacz lub po prostu rozwiesić na grzejniku wilgotne ręczniki. Nawilżanie powietrza można stosować nie tylko jako sposób na łagodzenie objawów, ale również profilaktykę zapobiegającą powstawaniu suchego kaszlu.
  • Wietrzenie pokoju- obniżenie temperatury w pomieszczeniu przyczynia się do zmniejszenia obrzęku oraz działa kojąco na podrażnioną śluzówkę. Dokładne przewietrzenie pokoju przed snem pozwala również zapewnić odpowiednią cyrkulację powietrza oraz je oczyścić. Optymalna temperatura wewnątrz powinna oscylować między 19 a 22 stopniami, należy jednak zadbać o odpowiedni ubiór dziecka.
  • Odpowiednie nawadnianie- dziecko cierpiące na uporczywy kaszel powinno przyjmować dużo więcej płynów niż zazwyczaj. Oprócz wody można mu podawać napoje na bazie soku z aronii, malin czy porzeczek oraz herbatki z dodatkiem lipy czy szałwii. Oprócz nawadniania posiadają one właściwości łagodzące stany zapalne, rozgrzewające oraz przeciwbakteryjne. Przed snem warto również podać dziecku ciepłe mleko z miodem i masłem, które redukuje kaszel oraz skutecznie zwalcza infekcje. Miodu nie należy stosować w przypadku dzieci poniżej 2 roku życia, ze względu na możliwość wystąpienia alergii.
  • Kąpiel w tymianku- jeżeli dziecko nie ma gorączki można zdecydować się na codzienną kąpiel w naparze z tymianku. Ze względu na właściwości bakteriobójcze polecana jest w stanach przeziębienia oraz przy występowaniu zarówno kaszlu suchego jak i mokrego. Kąpiel taka udrażnia drogi oddechowe, działa kojąco na śluzówkę oraz wspomaga odporność. Aby przyrządzić napar należy 4 łyżki stołowe tymianku zalać 2 litrami wody, a po 15 minutach tak przygotowaną miksturę dodać do kąpieli.

Oprócz tych sposobów warto również zastosować inhalacje na suchy kaszel oraz przygotować domowe syropy, które złagodzą jego objawy.

Jak zrobić domowe syropy na suchy kaszel?

Domowe syropy na kaszel są łatwe w przygotowaniu, a ich składniki dostępne są w każdej kuchni, aptece czy sklepie zielarskim. Przy ich podawaniu należy jednak zachować szczególną ostrożność, gdyż niektóre składniki mogą być zbyt ciężkostrawne dla maluchów. W przypadku domowych syropów jak i naparów z ziół, taką kurację najlepiej zastosować u dzieci powyżej 2 roku życia lub po konsultacjach z lekarzem.

  • Syrop z cebuli- pomaga zarówno w kaszlu suchym i mokrym, działa odkrztuszająco, łagodząco i przeciwbakteryjnie. Ponadto jest bogaty w witaminy i minerały wspomagające odporność i walkę z przeziębieniem. Aby go przyrządzić wystarczy posiekać drobno 2 cebule, zasypać je cukrem i odstawić, aż warzywo puści sok. Po odcedzeniu, tak przyrządzony syrop należy podawać 2-3 razy dziennie po małej łyżeczce.
  • Syrop z miodu, cytryny i imbiru- działa przeciwzapalnie i przeciwkaszlowo, a dodatkowo łagodzi podrażnioną śluzówkę. ¾ słoiczka miodu należy wymieszać z pokrojonym w plastry imbirem oraz kilkoma plastrami cytryny i odstawić na kilka godzin w suche miejsce. Należy podawać 1 łyżeczkę dziennie lub dodawać do napojów.
  • Syrop czosnkowy- mimo nieprzyjemnego smaku jest bardzo skuteczny w walce z przeziębieniem i suchym kaszlem o różnym podłożu. Posiada silne właściwości antybakteryjne i przeciwzapalne. Aby go przygotować należy 8 dużych ząbków czosnku wymieszać z 2 łyżkami miodu oraz połówką cytryny. Wszystko należy zalać szklanką wody z wyciśniętym sokiem z cytryny i odstawić na dobę do lodówki. Podawać 2-3 razy dziennie po łyżeczce.

W walce z suchym kaszlem u dziecka skuteczne mogą być również syropy i napary na bazie ziół. Szczególne właściwości rozkurczające, łagodzące śluzówkę i przeciwkaszlowe posiada prawoślaz, babka lancetowata, dziewanna drobnokwiatowa czy liście bluszczu. W przypadku małych dzieci należy podchodzić ze szczególną ostrożnością stosując doustne środki na bazie ziół, jednak można z nich przygotować nawilżającą drogi oddechowe inhalacje.

Jakie inhalacje na suchy kaszel?

Wziewne podawanie substancji łagodzących suchy kaszel charakteryzuje się dużą skutecznością, ze względu na bezpośrednie działanie na drogi oddechowe. Inhalacja nawilża podrażnioną śluzówkę, oczyszcza oraz łagodzi gardło. Do jej przygotowania wykorzystuje się preparaty farmaceutyczne, zioła oraz olejki eteryczne o właściwościach przeciwkaszlowych. W przypadku dzieci do takiej metody leczenia należy podchodzić ze szczególną ostrożnością i dodanie do inhalacji ziół skonsultować z lekarzem. Ten sposób uważany jest za bezpieczny, jednak maluchy są podatne na działanie niektórych substancji, które mogą dodatkowo nasilić kaszel lub podrażnić delikatne drogi oddechowe.

Do inhalacji dzieci warto wykorzystać łagodne zioła, które przyniosą ulgę maluchowi podczas napadów duszącego kaszlu. Szczególnie polecany jest w tym przypadku rozmaryn, który działa kojąco i posiada właściwości odkażające oraz rumianek, który działa przeciwzapalnie i redukuje nieprzyjemne drapanie w gardle. Aby przygotować inhalację należy gorącą wodą zalać zioła i pochylić dziecko nad parującym wywarem, przykrywając jego głowę ręcznikiem. Ta metoda wymaga szczególnej ostrożności, aby zbyt wysoka temperatura nie poparzyła dróg oddechowych.

Bardziej bezpiecznym sposobem jest inhalowanie dziecka podczas snu. Aby przyrządzić taki napar wystarczy przygotować w dwóch litrach wody mieszankę ziół łagodzących suchy kaszel, takich jak rumianek, rozmaryn, szałwia i tymianek. Dodatkowo do wywaru można dodać sól fizjologiczną, olejek eukaliptusowy lub z drzewa herbacianego i gotować przez kilka minut. Tak przyrządzony napar postawić na noc przy łóżeczku malucha, aby podczas snu mogło wdychać kojące opary ziół.

W aptekach dostępne są również gotowe inhalatory, które są proste w użyciu i nie wymagają przygotowywania wywarów. Stosuje się do nich specjalne leki inhalacyjne ułatwiające oddychanie i łagodzące objawy suchego kaszlu. Nebulizatory są bezpieczne dla dzieci w każdym wieku i nie stwarzają ryzyka poparzeń, jak w przypadku domowych metod inhalacji.

Kiedy do lekarza?

Sporadycznie pojawiający się suchy kaszel u dziecka nie musi zwiastować od razu choroby i może być spowodowany podrażnieniem dróg oddechowych. Istnieje jednak kilka ważnych sygnałów, których nie można bagatelizować i zwlekać z wizytą u lekarza. Jeżeli u dziecka występuje gorączka lub napady duszności, jest to wskazaniem do skonsultowania z pediatrą, gdyż bez odpowiednich leków może to spowodować trudności z oddychaniem, bardzo groźne dla dziecka. Nie należy również bagatelizować sytuacji, w której dziecko zaczyna nagle uporczywie kaszleć i ma trudności ze złapaniem oddechu. Może to wskazywać na zakrztuszenie lub połknięcie ciała obcego wymagającego interwencji lekarskiej. Długo utrzymujący się kaszel po przebytej infekcji lub przeziębieniu oraz występujący podczas kontaktu z czynnikami mogącymi go wywoływać (siano, sierść, kurz) także wymaga specjalistycznej diagnostyki i nie należy go lekceważyć.

Bezwzględnym wskazaniem do natychmiastowej wizyty w gabinecie lekarskim jest wystąpienie suchego kaszlu u noworodków i niemowląt. Małe dzieci ze względu na niewykształcony system immunologiczny są podatne nawet na niegroźne czynniki chorobotwórcze, mogące przyczynić się do poważnych powikłań. Bez względu na to czy u niemowlaka występują nagłe ataki uporczywego kaszlu czy jest to problem przewlekły, zamiast uciekać się do leczenia objawów na własną rękę, należy zgłosić się do pediatry, który przeprowadzi dokładną diagnostykę. Suchy kaszel nie musi zawsze oznaczać poważnej choroby, jednak lepiej zapobiegać przykrym konsekwencjom w przyszłości i wszelkie wątpliwości konsultować z lekarzem.